تعریف صورت معاملات فصلی و نحوه ارسال آن

تمامی خرید و فروش هایی که مودی مالیاتی در مدت زمان معین سه ماهه انجام می دهد را معاملات فصلی می گویند. آغاز شروع دوره صورت معاملات فصلی همزمان با آغاز دوره سه ماهه خورشیدی است. طبق قانون، مودی مالیاتی ملزم است که تمامی مبادلات تجاری خود را به همراه اطلاعات طرف مبادله به سازمان امور مالیاتی تقدیم کند.

تاریخچه قانون معاملات فصلی

سال ۱۳۷۳ ارسال معاملات فصلی در قانون وصول درآمد های مالیاتی دولت مطرح شد. این طرح کسانی که ملزم به دریافت کارت اقتصادی بودند، از نظر قانونی ملزم می کرد تا صورت حساب معاملات خود را در دوره های سه ماه ارائه کنند. در این صورت حساب شماره اقتصادی خریدار و فروشنده باید درج و ارائه می شد.
در سال ۱۳۸۰ دستور العمل اجرایی ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم به تصویب رسید. در نهایت در سال ۱۳۹۱ پس از گذشت ۱۱ سال قانون ارسال معاملات فصلی رسما به اجرا گذشته شد و مودیان مالیاتی ملزم به دریافت کد اقتصادی، درج کد اقتصادی خریدار و فروشنده و ارسال معاملات فصلی خود شدند.

قانون صورت معاملات فصلی در ایران

ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم، مودیان مالیاتی را مکلف می کند تا تمامی معاملات تجاری خود صورت حساب کنند و شماره اقتصادی خود و طرف دیگر معامله را در آن درج کنند و در دوره های سه ماهه این صورت حساب را با توجه به فرمت مشخص به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.
درج شماره اقتصادی طرف معامله، در صورت معاملات فصلی ضروری است و عدم درج آن تخلف قانونی محسوب می شود. اگر فرد حقیقی شماره اقتصادی نداشته باشد، می شود از کد ملی آن فرد بجای کد اقتصادی استفاده کنیم. اگر فرد حقوقی شماره اقتصادی نداشته باشد، شناسه ملی آنها در معاملات فصلی درج می شود.

مهلت ارسال صورت معاملات فصلی تا چه زمانی است؟

ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم بیان می کند که تمامی مودیان مالیاتی ملزم هستند تا ۴۵ روز پس از پایان هر فصل، صورت معاملات فصل خود را به سازمان امور مالیاتی تقدیم کنند. برای مثال مهلت ارسال صورت معاملات فصل بهار تا ۱۵ مرداد است. ارسال اطلاعات خرید و فروش، دریافت و پرداخت، صادرات و واردات، حق العمل کاری، حمل و نقل، بیمه و اجاره در گزارش معاملات فصلی اجباری است.

نحوه ارسال صورت معاملات فصلی

طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم، تنها روش ارسال صورت معاملات فصلی به صورت الکترونیکی است. ارسال این صورت معاملات به صورت الکترونیک به دو شکل انجام می گیرد:

روش برخط (online) : در این روش مودی مالیاتی با مراجعه به سامانه معاملات فصلی، به صورت دستی و آنلاین و گزارش به گزارش، معاملات خود را ثبت کرده و به سامانه ارسال می کند.
روش غیر برخط (offline) : در این روش مودی مالیاتی، نرم افزار صورت معاملات فصلی را در سیستم خود اجرا کرده و تا پایان ثبت گزارش ها نیازی به اینترنت نیست و تنها در زمان ارسال گزارش باید به اینترنت وصل باشید. استفاده از نرم افزارهای حسابداری مورد تایید سازمان امور مالیاتی نیز کار شما را بسیار راحت می کند، شما می توانید صورت حساب های مالی خود را در این نرم افزار ثبت کنید و در زمان لازم فهرست معاملات فصلی خود را از این نرم افزارها دریافت کرده و در سامانه مالیاتی بارگزاری کنید.

مشمولین و معافیان ارسال صورت معاملات فصلی

مشمولین

ماده (۹) آیین نامه اجرایی تبصره (۳) ماده (۱۶۹) قانون مالیات‌های مستقیم ، مشمولین ارسال فهرست معاملات را به شرح زیر معرفی نموده است:
الف) کلیه اشخاص حقوقی
ب) صاحبان مشاغلی که حسب نوع و یا حجم فعالیت جزو گروه اول موضوع ماده (۲) آیین نامه اجرایی ماده (۹۵) قانون محسوب می‌شوند
ج) صاحبان مشاغل مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده
مکلف به ارسال فهرست معاملات در موعد مقرر برابر آیین نامه صادره خواهند بود.
تبصره – اشخاص موضوع این ماده با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل تغییر خواهند بود.

معافیت ها

در ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم، برخی مشاغل از ارسال معاملات فصلی مستثنی شده اند. این معافیت‌ها شامل موارد زیر است:
• فروش کالا و خدمات به مصرف‌کننده نهایی
• معامله با مشمولین ماده ۸۱ (شاغلین حوزه‌های کشاورزی، دام‌پروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبورعسل و …)
• «معامله‌های کوچک موضوع قانون برگزاری مناقصه‌ها» (این مبلغ در سال ۱۴۰۱، یک میلیارد ریال برای معاملات کوچک است.)
• خرید از فروشندگانی که ملزم به ثبت‌نام در نظام مالیاتی نیستند. (ارگان‌ها و نهادهای دولتی)
به جز این موارد، معافیت‌هایی نیز برای برخی از معامله‌های مودیان ذکر شده است:
• خریدوفروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
• خریدوفروش سهم‌الشراکه و حق‌تقدم سهام یا سهم‌الشرکه
• سود و کارمزد جریمه‌های بانک‌ها، صندوق تعاون، صندوق‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی، مؤسسه‌های اعتباری غیربانکی مجاز و صندوق‌های قرض‌الحسنه
• حق عضویت اعضا مجامع حرفه‌ای احزاب و انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی دارای مجوز از مراجع ذی‌صلاح
• کمک‌ها جوایز و هدیه‌های بلاعوض
• مبالغی پرداختی به دستگاه‌های اجرایی با عنوان جرائم و خسارات، انواع عوارض و مالیات (به جز مالیات و عوارض مالیات بر ارزش‌افزوده)، حق ثبت، حق تمبر، حقوق گمرکی و …
• وجود پرداختی بابت حق شارژ و نگهداری ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌های پرداختی
• هزینه‌هایی دریافتی توسط شرکت به‌عنوان مال‌الاجاره

تخلف ها و جرائم مربوط به ارسال گزارش معاملات فصلی

با اینکه ثبت و ارسال صورت معاملات فصلی مشمول پرداخت مالیات نمی شود، عدم ارسال آن یا تخلف در ثبت دقیق و شفاف معاملات، مشمول پرداخت جرایم معاملات فصلی می شود.

• عدم صدور صورتحساب فروش کالا و یا ارائه خدمت: ۲% مبلغ مورد معامله
• عدم درج شماره اقتصادی خود :۲% مبلغ مورد معامله
• عدم درج شماره اقتصادی طرف معامله: ۲% مبلغ مورد معامله
• استفاده از شماره اقتصادی خود برای معاملات دیگران: ۲% مبلغ مورد معامله
• استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود: ۲% مبلغ مورد معامله
• عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان طبق روشهای تعیین شده :۱% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است

نتیجه گیری

ارسال درست و دقیق صورت معاملات فصلی نیاز به حسابدار یا مدیر مالی دارد، در صورت عدم استفاده از حسابدار باید در ارسال صورت حساب فصلی خود دقت لازم را بخرج دهید تا مشمول جریمه های مالیاتی نشوید.

نرم افزار امور خرید و تدارکات اندیشه پرداز به شما این امکان را می دهد تا از طریق وب سرویس به سیستم های مالی سازمان وصل شوید. پیش پرداخت ها، تحویل ها و صورت حساب خریدهای جزئی و عمده را ثبت و مدیریت کنید. برمبنای اعتبار تامین شده برای خرید، فرایند بودجه تدارکات را کنترل کنید. درخواست های خرید کالا و خدمات را تجمیع و دریافت کنید و بسیاری امکانات دیگر.
برای دریافت دموی رایگان حضوری و آنلاین نرم افزار خرید و تدارکات اندیشه پرداز کافیست فرم درخواست دمو را پر کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت برای هماهنگی جلسه دمو با شما تماس بگیرند.