استهلاک چیست؟ نحوه محاسبه هزینه استهلاک

همانطور که واضح است هر کالایی که خریداری می کنیم براساس گذشت زمان و استفاده دچار استهلاک شده، کارایی خود را به تدریج از دست می دهد و قیمت آن کمتر می شود. در صورت مستهلک شدن کالاها و دستگاه ها هزینه تعمیر و خرید تجهیزات جدید نیز به سازمان تحمیل می شود. در این مقاله به تعریف استهلاک و هزینه استهلاک می پردازیم. با ما همراه باشید.

تعریف استهلاک و هزینه استهلاک

ارزش کالا یا دارایی فیزیکی با گذشت زمان به علت استفاده و فرسودگی یا پیشرفت تکنولوژی به تدریج کاهش پیدا کرده و در واقع مستهلک می شود. سر شکن کردن بهای تمام شده دارایی های ثابت شرکت به شکل منظم در دوره های استفاده را استهلاک یا Depreciation می گویند. استهلاک، اندازه گیری دوام محاسبه شده کالاها در گزارش سود و زیان ماهانه یا سالانه است. هزینه دارایی مورد نظر منهای مقدار کل استهلاک، ارزش خالص دارایی فرد را نشان می دهد.

علل استهلاک چیست؟

الف- عوامل فیزیکی
• گذشت زمان
• خرابی دستگاه بر اثر استفاده
• پوسیدگی و زنگ زدگی

ب-عوامل کاربردی
• عدم کافی بودن دستگاه در تولید و استفاده بیش از حد
• عدم نیاز به دستگاه بخاطر وجود دستگاه هایی با امکانات بیشتر

عوامل موثر بر استهلاک

هزینه استهلاک نوعی هزینه نقدی است که در صورت های مالی ذکر برای پرداخت مالیات ذکر می شود و نشان دهنده میزان کاهش ارزش یک کالا و دارایی فیزیکی در طول یک دوره استفاده است. عوامل زیر روی هزینه استهلاک تاثیر می گذارند:

قیمت تمام شده دارایی: شامل هزینه خرید، هزینه های حمل و نقل و هزینه های نصب و آماده سازی. افزایش بهای تمام شده باعث افزایش هزینه استهلاک سالانه می شود.
عمر مفید دارایی: افزایش عمر مفید یک کالا یا دارای باعث کاهش هزینه استهلاک آن می شود
ارزش اسقاط: مبلغی که از فروش یا تعویض یک دارایی وقتی که سازمان از استفاده آن منصرف می شود را ارزش اسقاط می گویند. ارزش اسقاط در واقع ارزش یک دارایی پس از پایان عمر مفید آن است. افزایش ارزش اسقاط باعث کاهش هزینه استهلاک سالانه می شود.
بنابراین محاسبه استهلاک به یک عامل واقعی و دو عامل برآوردی بستگی دارد. در محاسبه ارزش اسقاط باید هزینه پیاده کردن و برچیدن مال نیز منظور شود.

انواع استهلاک

استهلاک منابع طبیعی

مربوط به شرکت ها و سازمان هایی است که با منابع طبیعی سر و کار دارند. منابعی مانند معدن، زمین های کشاورزی و جنگل ها به مرور زمان در جریان استخراج منابع طبیعی از آنها ارزش خود را از دست می دهند. دارایی ها و تجهیزات به مرور زمان کارایی خود را از دست می دهند، اما از مقدار کمی منابع طبیعی کاسته می شود.

استهلاک دارایی های مشهود
دارایی های فیزیکی که موجودیت عینی دارند و برای آنها ارزش مادی در نظر گرفته می شود را دارایی های مشهود می گویند. تجهیزات اداری و ماشین آلات جز این دسته اند.

استهلاک دارایی های نامشهود
این دسته از دارایی ها ارزش فیزیکی ندارند، بلکه ارزش آنها به دلیل امتیازات و حقوق معنوی است. دارایی هایی از قبیل حق امتیاز، حق تالیف و علائم تجاری از دسته دارایی های غیر مشهود هستند.

روش محاسبه هزینه استهلاک چیست؟

برای محاسبه هزینه استهلاک دارایی های، روش های مختلفی وجود دارد که هر کدام فرمول متفاوتی برای محاسبه این قیمت دارند.

روش خط مستقیم

هزینه استهلاک در روش خط مستقیم، هزینه ی ثابتی است که هر سال ( به تعداد سالهای مفید دارایی) در صورت سود و زیان ثبت می شود. برای محاسبه هزینه استهلاک به روش خط مستقیم، ارزش اسقاط را از مبلغ خرید کالا کم می کنیم و نتیجه به دست آمده را بر عمر مفید دارایی بر حسب سال تقسیم می کنیم.
در روش خط مستقیم هر ساله یک مقدار مساوی هزینه استهلاک در نظر گرفته می شود تا زمانی که کالا به ارزش اسقاط برسد. به عبارتی دارایی هر سال به میزان ثابتی کاهش پیدا می کند. به همین دلیل هزینه استهلاک در سال هم یک مقدار ثابت است.

روش نزولی

در روش نزولی، هزینه استهلاک در سال های اولیه بیشتر بوده و در سالهای بعد کمتر می شود. در این روش فرض بر این است که کارایی دارایی های جدید بیشتر از دارایی های کهنه است و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل هزینه استهلاک را در سالهای بعد بیشتر محاسبه می کنند.
سازمان ها از روش نزولی بیشتر استفاده می کنند، چرا که وقتی هزینه استهلاک بیشتر باشد، سود شرکت کاهش پیدا کرده و مالیات کمتر می شود.

روش کارکرد

در روش کارکرد محاسبه هزینه استهلاک براساس خروجی دارایی انجام می شود. برای محاسبه این هزینه تعداد واحد دارایی ها را در یک دوره زمانی مشخص تقسیم بر تعداد واحد باقی مانده از عمر دارایی می کنیم و این کسر به شما درصدی می دهد که باید در مبلغ خرید ضرب کنیم و سپس منهای ارزش اسقاط کنیم.

برای دریافت دموی رایگان حضوری و آنلاین نرم افزار خرید و تدارکات اندیشه پرداز کافیست فرم درخواست دمو را پر کنید تا کارشناسان اندیشه پرداز در اسرع وقت برای هماهنگی جلسه دمو با شما تماس بگیرند.