آیا در انتخاب کمیته فنی و بازرگانی می توان از خدمات مشاور استفاده کرد

کمیته فنی و بازرگانی یکی از ارکان کلیدی در فرآیند برگزاری مناقصات و معاملات دولتی و عمومی محسوب می‌شود. این کمیته وظیفه بررسی اسناد و پیشنهادات فنی، ارزیابی توانمندی شرکت‌کنندگان و ارائه نظر کارشناسی جهت انتخاب پیمانکار یا فروشنده مناسب را بر عهده دارد. با توجه به پیچیدگی پروژه‌ها و نیاز به تخصص‌های متنوع، بهره‌گیری از خدمات مشاوران متخصص در این کمیته‌ها به‌عنوان یک ضرورت مطرح شده است.

در پاسخ به اینکه آیا در انتخاب کمیته فنی و بازرگانی می توان از خدمات مشاور استفاده کرد؟ باید بگوییم که بله، استفاده از خدمات مشاور در انتخاب و تشکیل کمیته فنی و بازرگانی امکان‌پذیر و حتی در بسیاری موارد توصیه‌شده است، اما باید به چارچوب قانونی و مقررات توجه شود.

مبنای قانونی استفاده از مشاور در کمیته فنی و بازرگانی

مطابق با آیین‌نامه معاملات دولتی، قانون برگزاری مناقصات مصوب ۱۳۸۳ و بخشنامه‌های سازمان برنامه و بودجه کشور، دستگاه‌های اجرایی مجاز هستند در ارزیابی فنی پیشنهادات و تشکیل کمیته‌های تخصصی از نظرات کارشناسان خبره و مشاوران ذی‌صلاح بهره‌مند شوند. در پروژه‌هایی که ماهیت فنی، مهندسی یا تخصصی دارند (مانند پروژه‌های عمرانی، خرید تجهیزات پیشرفته، فناوری اطلاعات و …)، حضور مشاور دارای رتبه‌بندی از سازمان برنامه و بودجه می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب صحیح پیمانکار ایفا کند.

نحوه و جایگاه مشاور در کمیته فنی و بازرگانی

استفاده از خدمات مشاور در کمیته فنی و بازرگانی به دو صورت امکان‌پذیر است:

۱.مشاور به‌عنوان عضو مدعو:

در این حالت، مشاور در جلسات کمیته شرکت می‌کند، پیشنهادات فنی را بررسی می‌نماید و گزارش کارشناسی ارائه می‌دهد؛ اما حق رأی و تصمیم‌گیری نهایی ندارد.

۲. مشاور به‌عنوان عضو مشورتی رسمی:

در برخی پروژه‌های خاص و با تصویب بالاترین مقام دستگاه اجرایی، ممکن است مشاور به‌طور رسمی به‌عنوان یکی از اعضای کمیته فنی و بازرگانی معرفی شود. با این حال، حتی در این حالت نیز تصمیم‌گیری نهایی باید توسط نمایندگان قانونی دستگاه مناقصه‌گزار صورت پذیرد.

مزایای حضور مشاور در کمیته فنی و بازرگانی

افزایش دقت در ارزیابی فنی: مشاوران به‌واسطه تجربه و تخصص خود می‌توانند نقاط ضعف و قوت پیشنهادهای فنی را به‌دقت شناسایی کنند.

کاهش ریسک حقوقی و مالی: ارزیابی دقیق فنی از بروز مشکلات آتی در اجرا، ادعاهای حقوقی و افزایش هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده جلوگیری می‌کند.

تضمین شفافیت و عدالت در مناقصات: حضور مشاور به‌عنوان یک ناظر فنی بی‌طرف، فرآیند انتخاب پیمانکار را شفاف‌تر می‌سازد.

تقویت مستندسازی و پاسخگویی: گزارش‌های کارشناسی مشاور مبنای دفاع دستگاه اجرایی در صورت بروز اعتراضات و شکایات خواهد بود.

محدودیت‌ها و ملاحظات قانونی در استفاده از مشاور

تعارض منافع: مشاور نباید هیچ‌گونه ارتباط مالی، مدیریتی یا سهامداری با شرکت‌کنندگان مناقصه داشته باشد. در غیر این صورت، نظر وی فاقد اعتبار بوده و حتی ممکن است موجب ابطال مناقصه شود.

انتخاب قانونی مشاور: در پروژه‌های دولتی، انتخاب مشاور باید از طریق فرآیندهای قانونی (مناقصه مشاوره‌ای یا استعلام صلاحیت) انجام شده باشد.

ثبت و مستندسازی حضور مشاور: حضور مشاور در جلسات کمیته باید در صورتجلسه‌ها درج شود و نظرات وی به‌صورت مکتوب ضمیمه اسناد گردد.

مرجع تصمیم‌گیری نهایی: مسئولیت تصمیم‌گیری نهایی بر عهده اعضای رسمی کمیته فنی و بازرگانی است و مشاور صرفاً نقش پشتیبان فنی دارد.

نتیجه‌گیری

استفاده از خدمات مشاور در انتخاب و تشکیل کمیته فنی و بازرگانی نه‌تنها یک ابزار کمکی برای ارتقای کیفیت تصمیم‌گیری است، بلکه از نظر قانونی نیز اقدامی مشروع و توصیه‌شده محسوب می‌شود. در پروژه‌های بزرگ و تخصصی، حضور مشاور به‌عنوان نیروی کارشناسی بی‌طرف می‌تواند ضامن شفافیت، دقت و سلامت فرآیند مناقصه باشد. با این وجود، رعایت اصول قانونی در انتخاب مشاور، ثبت رسمی حضور او و پرهیز از هرگونه تعارض منافع الزامی است. در نهایت، بهره‌گیری صحیح از ظرفیت‌های مشاوران می‌تواند به بهبود کارایی نظام مناقصات و کاهش اختلافات و مشکلات اجرایی در قراردادها بینجامد.

در نرم افزار خرید و تدارکات درگاه، علاوه بر امکان ثبت درخواست خرید (مناقصه، مزایده، استعلام و …) بر اساس درخواست کالا، امکان تعریف تامین کنندگان، پیمانکاران و مشاوران و گروه بندی آن ها به صورت درختواره ای وجود دارد. ثبت اطلاعات مناقصه، سایت ویزیت، زمان بازگشایی پاکات، کنترل بودجه ای فرایند تدارکات بر مبنای وجوه تامین اعتبار شده برای خرید، تشکیل فهرست بلند و کوتاه، مدیریت پیش پرداخت ها، تحویل ها و صورت حساب خریدهای جزئی و عمده از دیگر ویژگی های نرم افزار مدیریت خرید و تدارکات درگاه است.

ما را در اینستاگرام دنبال کنید.