مزایده چیست و روند برگزاری مزایده به چه صورت است؟

مزایده یکی از روش های فروش کالا می باشد که کالای مورد نظر به بالاترین قیمت به فروش می رسد. در این روش محدودیتی برای فروش کالا وجود ندارد و با عنوان حراج نیز شناخته می شود. این روش معمولا برای فروش اموال دولتی، خصوصی و کالاهای خاص استفاده می شود که بر اساس رقابت بین خریداران شکل میگیرد.

در این مقاله قصد داریم به توضیح مزایده، انواع و نحوه برگزاری آن بپردازیم.

مزایده چیست؟

مزایده یا حراج یکی از روش های خرید و فروش کالا می باشد که باعث ایجاد رقابت سالم در بین خریداران شده و باعث می شود تا فروشنده به بهترین قیمت دست یابد. در در این روش کالای مورد نظر به بالاترین قیمت خود در دادگاه به فروش می رسد از این رو مزایده کاملا متفاوت با مناقصه می باشد.

یکی از تفاوت های مناقصه و مزایده در این است که در مناقصه کالا، خدمات و یا یک پروژه به کمترین قیمت به شخص و یا شرکت واگذار می شود اما در مزایده کسی که بالاترین قیمت را پیشنهاد دهد برنده مزایده اعلام می شود.

‌ مزایده ها می توانند برای اهداف مختلفی از جمله فروش املاک، خودروها، آثار هنری، تجهیزات صنعتی و حتی امتیازات دولتی مورد استفاده قرار گیرند.

در این روش از فروش کالا کارشناس مربوطه بها و ارزش کالای مورد نظر را ارزیابی می کند و قیمتی برای آن در نظر میگیرد که به آن قیمت پایه می گویند و سپس خریداران قیمتی بالاتر از قیمت پایه را پیشنهاد میدهند و برنده مزایده کسی نیست جز شخصی که بالاترین قیمت را پیشنهاد داده است. کالای مورد نظر ممکن است به درخواست شخصی و یا به اجبار دادگاه در معرض فروش گذاشته شده باشد.

اصلی ترین اصطلاحاتی که در فرایند مزایده کاربرد دارند، مزایده گر، مزایده گزار و قیمت پایه می باشد. مزایده گر به هر شخص حقیقی و حقوقی که که در مزایده شرکت کند و مزایده گزار به هر ارگان و شرکتی که برگزاری آن را بر عهده داشته باشد گفته می شود.

انواع مزایده

مزایده ها به سه شکل متفاوت حضوری، کتبی و الکترونیکی (آنلاین) انجام می شود و شامل انواع مختلفی از جمله، عمومی، خصوصی، اجباری و یا اختیاری می باشند که برگزاری هر کدام از آن ها شرایط خاص خود را دارد.

مزایده حضوری

در این نوع مزایده خریداران به صورت حضوری در یک مکان مشخص حضور پیدا میکنند و پیشنهادات خود را به صورت شفاهی اعلام میکنند. این نوع مزایده بیشتر برای خرید و فروش آثار هنری و کالاهای عتیقه مورد استفاده قرار میگیرد.

مزایده کتبی

در این نوع مزایده خریداران پیشنهادات خود در پاکت ها مهر و موم شده ارائه می دهند، سپس این پاکت ها در جلسه ای رسمی بازگشایی می شوند و کسی که بالاترین پیشنهاد را داده باشد به عنوان برنده اعلام می شود.

مزایده آنلاین

فراهم آوردن بستری مناسب برای مزایده به صورت آنلاین از دستاوردهای پیشرفت و گسترش اینترنت و تکنولوژی می باشد. در این روش خریداران از طریق پلتفرم های اینترنتی پیشنهادات خود را ارائه می دهند. یکی از مزایای مزایده آنلاین امکان حضور خریداران خارج از مرزهای جغرافیایی می باشد.

دستور العمل برگزاری مزایده

مزایده ها برای فروش اموال دولتی، توقیف شده، املاک، کالاهای خاص و یا اموال خصوصی انجام می شود که روند برگزاری آن معمولا شش مرحله دارد که در ادامه به تفکیک به هر کدام از آن ها می پردازیم.

• اعلام مزایده
• ثبت نام و دریافت اسناد
• ارائه پیشنهادات
• بررسی و بازگشایی پاکت ها
• اعلام برنده
• پرداخت و انتقال مالکیت

اعلام مزایده

اولین مرحله برگزاری مزایده اعلام آن و شرایط شرکت در آن می باشد که در آگهی رسمی از طریق روزنامه ها، وبسایت های دولتی و پلتفرم های مربوطه انجام می شود. در این آگهی ها اطلاعاتی از جمله موضوع آن، شرایط شرکت در آن، زمان و مکان برگزاری و مهلت ارسال پیشنهادات درج می شود. همچنین موعد فروش باید طوری تعیین شود که بین انتشار آگهی و روز فروش، بیشتر از یک ماه و ده روز نباشد.

ارائه پیشنهادات

شرکت کنندگان پیشنهادات خود را مطابق با شرایط اعلام شده با توجه به نوع برگزاری مزایده به صورت آنلاین، کتبی در پاکت های مهر و موم شده و یا حضوری ارائه می دهند. شرکت‌کنندگان باید ضمانت‌نامه شرکت در آن را نیز ارائه دهند که در صورت انصراف از فرآیند، به نفع برگزارکننده ضبط می‌شود.

بررسی و بازگشایی پاکت ها

در جلسه ای رسمی که با حضور نماینده خریداران برگزار می شود پاکت پیشنهادات بازگشایی و بررسی می شوند که این مرحله باید به صورت شفاف و قانونی برگزار شود.

اعلام برنده

پس از بررسی پینشهادات، بالاترین قیمت با بهترین پیشنهاد ارائه شده به عنوان برنده اعلام می شود.

پرداخت و انتقال مالکیت

در این مرحله که اخرین مرحله نیز می باشد برنده موظف است مبلغ نهایی را طبق شرایط اعلام شده پرداخت نماید. پس از تسویه کامل، مالکیت کالا یا خدمات به او منتقل می‌شود. در مزایده‌های اموال دولتی، معمولاً سند مالکیت نیز منتقل می‌شود.

نرم افزار برگزاری مناقصات و مزایدات

با استفاده از نرم افزار برگزاری مناقصات و مزایدات شما می تواند کلیه امور از جمله کنترل و مدیریت امور خرید، تدارکات و بازرگانی، برگزاری الکترونیکی مناقصات و مزایدات و تعیین برنده را انجام دهید. نرم افزار مدیریت مناقصات و مزایدات درگاه با نگرش متفاوتی نسبت به سایر نرم افزار های موجود و تحلیل دقیق اطلاعات توسط متخصصین اندیشه پرداز طراحی گردیده است.

همچنین با استفاده از نرم افزار مدیریت خرید و تدارکات (سامانه کمیسیون معاملات) و پورتال مختص تامین کنندگان، شرکت ها یا پیمانکاران می توانند به صورت تماماَ آنلاین در چرخه کامل ثبت نام، ارزیابی، ارسال مدارک، بازکردن پاکات مناقصه، اعلام برندگان و پیشرفت طرح های در دست اجرا حضور یابند.

نتیجه گیری

مزایده به عنوان یک ابزار مهم اقتصادی و تجاری نقش بسیار مهمی در فروش کالاها و خدمات ایفا می کند. با توجه به روند برگزاری مناقصه و شفافیت در برگزاری آن، مزایده ابزاری کارآمد برای فروشندگان محسوب می شود که می تواند رقابتی منصفانه و سالم در بین خریداران ایجاد کند. با گسترش اینترنت و ایجاد پلتفرم های آنلاین روند برگزاری مزایدات سریع تر و آسان تر شده است. با استفاده از نرم افزار مدیریت مناقصات و مزایدات درگاه می توانید به طور کامل بر جریان برگزاری مزایده و تمامی مراحل آن از جمله ثبت درخواست، تولید مستندات، ثبت نام پیمانکاران، ارزیابی، تحویل و بازگشایی پاکات و قراردادها کنترل داشته باشید.