قرارداد مقطوع چیست؟

قراردادهای پیمانکاری انواع مختلفی دارند که از میان آنها می‌توان به قرارداد مقطوع، قرارداد امانی، قرارداد براساس واحد بها و غیره اشاره کرد. قرارداد مقطوع، قراردادی است که بر اساس آن پیمانکار متعهد می شود که به ازای یک مبلغ ثابت ، تمامی کار را به عهده گرفته و انجام دهد. در واقع  بر اساس این قرارداد، شخصی که مجری انجام پروژه می شود می بایست با قیمتی که از قبل با کارفرما توافق کرده و در متن قرارداد ذکر شده، پروژه را به اتمام برساند و دیگر نمی تواند درخواست مبلغ بالاتری کند. قرارداد مقطوع عمدتا برای فعالیت های از قبیل پیمانکاری ساختمان، خرید و فروش کالا، حمل و نقل منعقد می‌شود.

انواع قرارداد مقطوع:

۱-قرارداد پیمانکاری مقطوع قطعی (FFP):

در قرارداد فوق، مبلغ به هیچ عنوان تغییر نمی‌کند. کارفرما در این نوع قرارداد باید بداند که چه چیزی را می‌خواهد و همچنین باید بتواند اجزای کار را دقیق مشخص کند تا امکان توافق روی قیمتی مشخص بین طرفین فراهم شود. همچنین کارفرما باید اطمینان داشته باشد که مشخصات کار یا خواسته‌های عملکردی کار مورد نظرش در حین انجام تغییری نخواهد کرد.
از مهمترین مزایای این نوع قرارداد، حداقل درگیری مدیریتی و اداری کارفرما و همچنین رقابت پذیری برای ارائه قیمت مناسب است.

۳-قرارداد پیمانکاری مقطوع انگیزشی (FPIF):

قرارداد مذکور انگیزشی دارای مبلغ مقطوع با امکان تغییر سود و تبع آن تغییر مبلغ نهایی پیمان می‌باشد.

۲-قرارداد پیمانکاری مقطوع با تعدیل اقتصادی (FP-EPA):

در این قرارداد با تعدیل اقتصادی، امکان افزایش یا کاهش مبلغ قرارداد (در صورت تحقق شرایط پیش بینی شده در پیمان) برای افزایش یا کاهش مبلغ پیمان وجود دارد. این نوع قرارداد زمانی که پایداری بازار یا شرایط کاری در زمان اجرا مشکوک است، استفاده می‌شود.

روند انجام معامله با قرارداد مقطوع:

پیش نیاز استفاده از این روش انجام کامل طراحی است. روش کار این نوع قرارداد به این صورت است که ابتدا کارفرما حوزه کار و مشخصات اولیه پروژه را که حاصل از طراحی پایه است، مشخص کرده و از پیمانکار می خواهد پیشنهاد قیمت خود را برای انجام صفر تا صد این خدمات ارائه دهد.

قیمت اعلام شده در قرارداد مقطوع شامل سود پیمانکار نیز هست لذا پیمانکار بایستی تمام هزینه های دوره انجام پروژه را برآورد کرده و بعد قیمت پیشنهادی خود را اعلام کند.

به طور کلی ریسک این نوع قراردادها برای پیمانکار بالا و برای کارفرما پایین خواهد بود. لذا قرارداد مقطوع، برای پروژه هایی که محدوده کاریِ مشخص و شفافی دارند مناسب خواهد بود. بدیهی است زمانی که در عمل هزینه واقعی پروژه از قیمت ثابت قرارداد بیشتر شود، پیمانکار دچار ضرر و زیان خواهد شد.

آیا پیمانکار در قراردادهای مقطوع، با توجه به افزایش قیمت ها میتواند درخواست محاسبه تعدیل را داشته باشد؟

در قراردادهای مقطوع اساساَ مبلغ پیمان قطعی است که به طور معمول در زمان انعقاد قرارداد تعیین می شود، البته در موارد خاصی (مثل تغییر شاخص قیمت و …) برای قیمت قرارداد تعدیل در نظر گرفته خواهد شد (پیمان مبلغ مقطوع با تعدیل اقتصادی (FP-EPA)).

بر این اساس در برخی موارد به منظور کاهش ریسک پیمانکار، قرارداد قیمت ثابت به همراه تعدیل قرارداد در نظر گرفته می شود. در این صورت بر اساس یک دستورالعمل توافق شده، افزایش یا کاهش قیمت برخی آیتم های مشخص به عنوان تعدیل قیمت محاسبه و پرداخت می گردد. در مواردی هم جهت تشویق پیمانکار برای سریع تر انجام شدن پروژه، پاداش هایی در نظر گرفته شده که به مبلغ ثابت قرارداد اضافه می شود.

مزایا و معایب قرارداد پیمانکاری مقطوع 

۱-استفاده از قرارداد پیمانکاری مقطوع ممکن است دارای ریسک‌هایی چون عدم دقت خواسته‌های پروژه یا تغییرات کار را داشته باشد.

۲-استفاده از قرارداد فوق احتیاج به نظارت اداری کمتری در مقایسه با پیمان‌های مبتنی بر هزینه دارد.

۳-از جمله محاسن این قرارداد آن است که لزوم بررسی هزینه‌های پروژه توسط کارفرما وجود نخواهد داشت، هرچند اگر لازم بداند این موضوع می‌بایست در متن قرارداد ذکر شود.

مهم‌ترین نکات حقوقی قرارداد پیمانکاری مقطوع چیست؟

۱-در نحوه پرداخت قرارداد فوق، باید نمودار برنامه‌ریزی و زمان‌بندی تهیه نمود که براساس آن بتوان درصد پیشرفت پروژه را در تمامی مقاطع تعیین نمود.

توجه نمایید که زمان پرداخت صورت وضعیت براساس بازه‌های زمانی مشخص و یا پیشرفت فیزیکی کار و یا هر دو می‌تواند صورت گیرد.

۲-یکی از مهم‌ترین نکات در قرارداد پیمانکاری مقطوع این است که مرجعی تصمیم گیر به منظور تأیید درصد پیشرفت پروژه باید وجود داشته باشد و این مطلب در قرارداد ذکر گردد.

نرم افزار مدیریت قراردادها ارائه شده توسط شرکت اندیشه پرداز ابزاری بسیار کابردی برای مدیریت تمامی امور قراردادهای منعقد شده است. در این نرم افزار مدیریتی امکاناتی از قبیل گزارش ساز حرفه‌ای، تولید خودکار مکاتبات اداری و صورت جلسات، ثبت و مدیریت کمیسیون ها و بی شمار ابزارهای مدیریتی وجود دارد، که کار شما را برای پیش بردن امور قرارداد و پروژه سریعتر، آسانتر و منسجم تر می کند.

منبع: وینداد