انواع رای دادگاه حقوقی کدامند؟

دعاوی که موضوع اصلی آنها مدنی یا حقوقی بوده و صلاحیت رسیدگی به آنها بر عهده دادگاه حقوقی است را پرونده حقوقی می گویند. افراد برای جبران خسارت های وارده یا احقاق حقوق ضایع شده خود به دادگاه مراجعه می کنند و دادخواست می دهند. در صورتی که در دعاوی کیفری، مجرم مرتکب جرمی شده است و باید برای آن مجازات شود، در این خصوص شکایت تنظیم می شود. انواع رای در دادگاه حقوقی را می توان به ۵ دسته تقسیم بندی کرد.

بررسی پرونده های حقوقی طبق آیین دادرسی مدنی صورت می گیرد و همه دادگاه های عمومی، انقلاب، دیوان عالی کشور و دادگاه های تجدید نظر صلاحیت بررسی پرونده های حقوقی را دارند.

معنی رای حقوقی چیست؟

بسته به شرایط پرونده و نحوه اجرای آن، انواع رای دادگاه حقوقی یا کیفری می تواند متفاوت باشد. بعد از صادر شدن حکم قضایی، دو طرف پرونده ملزم به رعایت و اجرای آن هستند. اگر یک طرف پرونده از حکم دادگاه سرپیچی کند، اقدام او از طرف مراجع قضایی جرم شمرده می شود و این فرد بخاطر بی احترامی به رای دادگاه می تواند مورد محاکمه قرار گیرد.

شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که حکم قضایی چیست؟ حکم به معنی رای و نظر دادگاه با توجه به قوانین و مستندات مندرج در پرونده حقوقی است. حکم اصطلاحی حقوقی ست که هم برای پرونده های کیفری و هم پرونده های حقوقی صادر می شود.

انواع رای دادگاه حقوقی چیست؟

بعد از طی شدن روند پرونده حقوقی، نوبت به صدور حکم دادگاه می رسد. دادگاه حقوقی در ۵ دسته بندی حکم صادر می کند: اعلامی و تاسیسی، غیابی و حضوری، قطعی و غیر قطعی، نهایی و غیرنهایی و لازم الاجرا و غیر لازم الاجرا. در ادامه به تعریف هر کدام از این احکام می پردازیم:

حکم اعلامی: حکمی است که معمولا وضعیتی را که در گذشته وجود داشته است، اعلام می کند و وضعیت جدیدی بوجود نمی آورد.
حکم تاسیسی: در نتیجه حکم تاسیسی شرایط جدیدی در پرونده بوجود می آید که قبلا وجود نداشته است.

حکم حضوری: حکم حضوری در صورتی صادر می شود که فرد متهم از آغاز رسیدگی به پرونده، خودش یا وکیلش در مقام دفاع در دادگاه حضور داشته است و از خود دفاع می کند، در پایان دادگاه هم حکم حضوری صادر خواهد شد.
حکم غیابی: حکمی که دادگاه به صورت غیابی برای فرد خوانده یا متهم صادر می کند و به این دلیل صادر می شود که فرد مورد نظر در دادگاه حضور پیدا نکرده است و وکیل یا نماینده قانونی او نیز برای دفاع در جلسات دادگاه، چه به صورت حضوری یا کتبی در دادگاه حاضر نشده است.

حکم قطعی: حکمی که قابل تجدید نظر یا واخواهی نمی باشد. تمامی حکم های صادر شده از دادگاه های تجدید نظر استان قطعی بوده و غیر قابل تجدید نظر است. احکام قطعی لازم الاجرا هستند.
حکم غیرقطعی: احکامی که قابلیت تجدید نظر داشته باشند و امکان فرستادن آنها به دادگاه تجدید نظر برای تصمیم گیری و بررسی دوباره وجود دارد.

حکم نهایی و غیر نهایی: به حکمی که قابلیت فرجام خواهی نداشته باشد، حکم نهایی می گویند. در حقیقت حکم نهایی از همان ابتدا در دادگاه بدوی قابلیت فرجام خواهی ندارد و در دیوان عالی کشور صادر می شود. یا در دیوان عالی کشور فرجام خواهی و تایید شده است و دوباره نمی تواند مورد فرجام خواهی قرار گیرد.

حکم لازم الاجرا و غیر لازم الاجرا: حکم لازم الاجرا، حکمی است که محکوم موظف به اجرای آن می باشد و در صورت عدم اجرای حکم، شاکی می تواند علیه متهم از ماموران درخواست کمک و تقاضای صدور اجراییه نماید. مامورین اجرای احکام دادگستری می توانند در صورت لزوم با بکارگیری قوه قهریه، اجرای مفاد حکم را به محکوم علیه تحمیل کند.

در این مقاله به انواع رای در دادگاه حقوقی پرداختیم، باید توجه داشته باشید که احکامی که صادر می شوند به خودی خود دارای ماده و تبصره های زیادی هستند و برای فهم آنها لازم است با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشاوره کنید.

راهکار یکپارچه درگاه، علاوه بر نرم افزارهای مدیریت برگزاری مناقصه و مدیریت قرارداد، دارای نرم افزار دعاوی حقوقی و املاک نیز است. در این نرم افزار می توانید انواع دعاوی حقوقی را براساس ماهیت موضوع و مرجع اجرایی آنها (حقوقی، کیفری، اظهارنامه، اداری و ….) ثبت و تعریف کنید. احضاریه، اخطاریه، شکوائیه، دادخواست، تجدید نظر، اعتراض، لوایح، قرارها، دادنامه ها، اسناد، گزارشات و استعلامات و …. ثبت و ویرایش کنید. پرونده ها را بین کارشناسان ارجاع دهید و آخرین وضعیت آنها را پیگیری کنید.