تبدیل تعهد چیست؟ نمونه قرارداد تبدیل تعهد

تبدیل تعهد به معنای جایگزین کردن تعهدی به جای تعهد دیگر است. در این صورت تعهد دیگری جانشین تعهد اولی می شود و این موجب سقوط تعهد یا تعهدات قبلی می شود.
مثلا اگر فردی، مال فرد دیگری را تخریب کند یا به او خسارت بزند و شخص دوم با دیدن ناتوانی مالی شخص خسارت زننده برای جبران خسارت، بیان کند که میزان خسارت مالی که این فرد به من وارد کرده است، به عنوان قرض فرض شده و در زمان مناسب فرد دوم می تواند خسارت وارده را جبران کند.
دین قانونی در مثال بالا تغییر کرده است چرا که ابتدا فرد دوم به دلیل تخریب مال به حکم قانون به فرد اول بدهکار می شود، ولی بعد از تبدیل تعهد به سبب عقد قرض بدهکار می شود.

موارد تبدیل تعهد

ماده ۲۹۲ قانون مدنی تبدیل تعهد را در موارد زیر مجاز می داند
1- وقتی که متعهد و متعهدله به تعهد جدیدی که جانشین آن می شود، به دلایلی راضی شوند، در این صورت متعهد از تعهد اولیه مبرا می شود
2- وقتی با رضایت متعهدله شخص ثالثی متعهد می شود که دین را ادا کند
3- وقتی متعهد مدیون تعهد را به شخصی دیگر منتقل می کند.

روش های تبدیل تعهد در قانون مدنی ایران

تبدیل موضوع تعهد

طرفین ممکن است موضوع تعهد را تغییر دهند، به عنوان مثال تعهد خرید دو تن برنج به دو تن گندم تغییر پیدا کند. یعنی متعهد به جای دو تن برنج که تعهد اولیه بوده، تحویل دو تن گندم را به متعهدله تغییر دهد.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل سبب تعهد

وقتی سبب تعهد تغییر کند، رابطه طرفین تابع قوانین سبب جدید می شود. به عنوان مثال اگر شما به فردی خسارت بزنید و امکان مالی جبران خسارت را نداشته باشید و طرف دوم با جبران خسارت به عنوان قرض موافقت کند، سبب دین تغییر کرده و از تخریب مال دیگری به عقد قرض بدهکار تبدیل شده است.
“وقتی سبب تعهد تغییر می کند رابطه ی طرفین تابع قواعد سبب جدید است مثلا خریدار مبیع را قبل از تسلیم به فروشنده عاریه بدهد که در این صورت تعهد به تسلیم ناشی از عاریه است نه بیع و به همین جهت دیگر حق حبس و ضمان معاوضی وجود ندارد یا مثلا پس از فروش خانه ای به مبلغ معینی طرفین قبل از پرداخت ثمن توافق کنند که مبلغ مذکور به مدت دو ماه به عنوان قرض در ذمه ی خریدار باقی بماند .
در قرارداد بیع شرط شده است که در صورت عدم پرداخت ثمن فروشنده حق فسخ دارد و اگر خریدار در پرداخت مبلغ مذکور کوتاهی ورزد فروشنده حق فسخ ندارد و می توان الزام به پرداخت مبلغ قرض کند .”

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل متعهد

در این نوع تبدیل تعهد، متعهد یا مدیون جدید جانشین متعهد اولیه می شود. به این نوع تبدیل تعهد، تعهد تبدیل مدیون نیز می گویند. دین متعهد اصلی از بین رفته و زمه او در برابر متعهدله آزاد می شود و فرد متعهد جدید، تعهد مشابه دیگری را برعهده می گیرد. در این نوع تبدیل تعهد، علاوه بر رضایت متعهد جدید، جلب رضایت متعهدله شرط بوده و لازم و ضروری است. این نوع تبدیل تعهد به دو شکل انجام می گیرد.
• در روش اول تبدیل تعهد با رضایت متعهد یا مدیون انجام می گیرد و فرد دیگری جایگزین متعهد اولی می شود. مثلا وقتی طلب فرد متعهد، توسط فرد دیگری پرداخت می شود و متعهد نسبت به پرداخت طلب راضی باشد.
• در روش دوم تبدیل تعهد بدون رضایت مدیون اصلی انجام می گیرد و متعهد اولیه از تعهد بری شده و متعهد دوم مدیون می شود. در نتیجه در تبدیل تعهد مدیون، رضایت مدیون نقشی ندارد، چرا که تصرفی به اموال او نمی شود.

تبدیل تعهد به اعتبار تبدیل داین و متعهدله

در این نوع تبدیل تعهد، متعهد و متعهدله توافق می کنند که در تعهد مدیون در مقابل متعهدله تبدیل به تعهد مدیون در مقابل شخص ثالث شود که در این مورد رضایت مدیون شرط است.
در این روش تبدیل تعهد، در کنار اینکه تعهد جدید جانشین تعهد قدیمی می شود، آثار و احکام مخصوص آن نیز قهرا تغییر خواهد کرد و به آثار تعهد سابق سرایت خواهد کرد.

نمونه قرارداد تبدیل تعهد

ماده ۱– طرفین قرارداد
چون در سند بیع قطعی شماره ………… مورخ …………. تنظیمی دفترخانه شماره ……………. شهرستان ……………… خریدار باقیمانده ثمن معامله را به فروشنده آن بدهکار گردیده علیهذا در تاریخ زیر نامبردگان ذیل
الف- خانم/آقای فرزند …………………… به شماره شناسنامه …………………….. کد ملی ………………….. متولد ………….. تلفن ثابت …………………… همراه…………………. ساکن ……………………………………………………………..
به عنوان «فروشنده یا متعهدله» از یک طرف و
ب- خانم/آقای فرزند …………………… به شماره شناسنامه …………………….. کد ملی ………………….. متولد ………….. تلفن ثابت …………………… همراه…………………. ساکن ……………………………………………………………..
به عنوان «خریدار یا متعهد» از طرف دیگر منعقد گردید.
ماده ۲- مورد قرارداد
طرفین در این دفترخانه حاضر شده و بعدالحضور تعهدات ناشیه از پرداخت باقیمانده ثمن معامله آن سند را به موجب این سند به این شرح تبدیل نمودند:
متعهد (خریدار) به موجب این سند متعهد و ملتزم است تمامت باقیمانده ثمن معامله آن سند را که بر ذمه متعهد دین ثابت است به مدت یک سال از تاریخ زیر در مقابل این سند به متعهدله بپردازد و متعهدله حق دارد علیه نامبرده از تاریخ سررسید فوق اجرائیه صادر نماید و صرف اظهار متعهدله به عدم تأدیه ملاک صدور اجرائیه خواهد بود و بنابراین متعهد (خریدار) از تعهد اصلی بری شده و مفاد این سند به عنوان تعهد جدید لازم الاجرا است.
ماده ۳- مرجع حل اختلاف
در صورت بروز اختلاف مابین طرفین قرارداد ابتدائاً سعی بر آن باشد که از طریق مذاکره بینابین حل و فصل گردد و در صورت حل نشدن اختلاف موضوع به داوری و در پایان به مراجع صالح قانونی مراجعه گردد.
ماده ۴- نسخه های قرارداد
این قرارداد مشتمل بر چهار ماده در تاریخ …………………….. به تعداد …… نسخه با اعتبار یکسان تنظیم، امضاء و مبادله گردید.
امضاء متعهد امضاء متعهدله امضاء دفترخانه اسناد رسمی

نرم افزار مدیریت قراردادها اندیشه پرداز می توانید تمامی اسناد کاغذی خود را بصورت الکترونیک و در فرمت خود بارگزاری کنید و با چند کلیک به آنها دست پیدا کنید. با مکانیزه شدن روند مدیریت قرارداد و خرید و تدارکات تمامی مراحل مناقصه، مزایده و استعلام را بصورت آنلاین به سرانجام برسانید و هماهنگی واحد های مختلف سازمان را به حداکثر برسانید. روند پیشبرد قرارداد را سرعت ببخشید. وندور لیست تشکیل دهید. قراردادهای خود را با سود و شفافیت مالی بیشتر معامله کنید. صورت وضعیت ها را کنترل کنید و بسیاری امکانات دیگر.

برای دریافت دموی رایگان حضوری و آنلاین نرم افزار مدیریت امور قرارداد اندیشه پرداز کافیست فرم درخواست دمو را پر کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت برای هماهنگی جلسه دمو با شما تماس بگیرند.